Günümüzde şirketler sadece ekonomik başarıya değil, aynı zamanda sosyal sorumluluk bilinciyle hareket etmeye de önem veriyor. Bu bilinçle hareket eden şirketler için devletin sunduğu önemli teşviklerden biri de engelli istihdam teşvikidir. Peki, engelli istihdam teşviki tam olarak nedir ve şirketlere ne gibi avantajlar sağlar? Bu blog yazımızda bu soruların cevaplarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Engelli İstihdam Teşviki: Kapsamlı Bir Bakış
Engelli istihdam teşviki, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde uyguladığı bir destek programıdır. Bu teşvikin temel amacı, işgücü piyasasında dezavantajlı konumda bulunan engelli vatandaşlarımızın istihdamını artırmak ve şirketleri bu konuda desteklemektir.
Teşvikin Temel Amacı:
- Engelli Bireylerin İstihdamını Artırmak: Engelli vatandaşlarımızın çalışma hayatına katılımını teşvik ederek ekonomik ve sosyal hayata entegrasyonlarını sağlamak.
- Şirketleri Desteklemek: Engelli istihdamı konusunda şirketlerin üzerindeki mali yükü hafifleterek onları bu konuda daha istekli hale getirmek.
- Sosyal Adaleti Sağlamak: Toplumda fırsat eşitliğini güçlendirerek engelli bireylerin de iş gücünde hak ettikleri yeri almalarına yardımcı olmak.
Yasal Dayanak:
Engelli istihdam teşvikinin yasal dayanağı, başta 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu olmak üzere, İş Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleridir. Bu kanunlar, belirli sayıda işçi çalıştıran işverenlere engelli personel istihdam etme zorunluluğu getirirken, bu zorunluluğu yerine getiren ve hatta daha fazla engelli istihdam eden işverenlere çeşitli teşvikler sunmaktadır.
Şirketiniz İçin Engelli İstihdam Teşvikinin Sağladığı Avantajlar
Engelli istihdam teşviki sadece sosyal sorumluluk anlamında değil, aynı zamanda şirketinizin operasyonel ve finansal başarısına da önemli katkılar sağlayabilir. İşte bu teşvikin şirketlere sunduğu başlıca avantajlar:
1. SGK Prim Teşviki ile Maliyet Avantajı:
En önemli avantajlardan biri Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim teşvikidir. Engelli personel istihdam eden şirketler, bu personelin SGK işveren payının tamamını veya bir kısmını devlet tarafından karşılanması şeklinde bir teşvikten yararlanır. Bu durum, şirketlerin personel maliyetlerini önemli ölçüde düşürür.
- Prim Desteği Miktarı: Teşvikin miktarı, engelli personelin brüt asgari ücreti üzerinden hesaplanır ve her yıl güncellenir. Genellikle engelli çalışanın brüt asgari ücreti üzerinden hesaplanan işveren prim payının tamamı veya önemli bir kısmı devlet tarafından karşılanır.
- Maliyet Azalması: Bu teşvik sayesinde şirketler, engelli personel istihdam ederken personel maliyetlerinde ciddi bir azalma yaşarlar. Bu tasarruf, şirketlerin diğer alanlara yatırım yapmasına veya rekabet avantajı elde etmesine olanak tanır.
2. Vergi Avantajları ve İndirimler:
Bazı durumlarda engelli personel istihdam eden şirketlere vergi avantajları ve indirimler de sağlanabilir. Bu avantajlar, şirketlerin vergi yükünü hafifleterek finansal olarak rahatlamalarına yardımcı olur.
- Vergi İndirimleri: Kurumlar vergisi veya gelir vergisi gibi vergilerde indirimler söz konusu olabilir. Bu indirimler, şirketlerin vergi ödemelerini azaltır ve karlılıklarını artırır.
- Diğer Vergi Avantajları: Engelli çalışanlara yönelik yapılan bazı harcamalar (örneğin, işyerinin engellilere uygun hale getirilmesi) vergi matrahından düşülebilir.
3. Pozitif İmaj ve Kurumsal İtibarın Artması:
Günümüzde tüketiciler ve iş ortakları, sadece kar odaklı değil, aynı zamanda sosyal sorumluluk sahibi şirketlere daha fazla değer veriyorlar. Engelli istihdamına önem veren bir şirket, toplum nezdinde pozitif bir imaj oluşturur ve kurumsal itibarını güçlendirir.
- Müşteri Sadakati: Sosyal sorumluluk projelerine önem veren şirketler, tüketicilerin gözünde daha güvenilir ve saygın hale gelir. Bu durum, müşteri sadakatini artırabilir.
- Çalışan Motivasyonu: Şirketin sosyal sorumluluk bilinciyle hareket etmesi, mevcut çalışanların motivasyonunu ve şirketlerine olan bağlılıklarını artırabilir. Çalışanlar, daha anlamlı bir amaç için çalıştıklarını hissederler.
- Yetenek Çekimi: Sosyal sorumluluk sahibi şirketler, yetenekli iş gücü için daha çekici hale gelirler. İş arayanlar, değerlerine uygun şirketlerde çalışmayı tercih ederler.
4. Daha Çeşitli ve Kapsayıcı Bir Çalışma Ortamı:
Engelli personel istihdam etmek, şirket içinde daha çeşitli ve kapsayıcı bir çalışma ortamı yaratır. Farklı bakış açılarına sahip çalışanlar, inovasyonu ve problem çözme yeteneklerini arttırır.
- Farklı Perspektifler: Engelli çalışanlar, farklı yaşam deneyimlerine ve bakış açılarına sahiptirler. Bu farklılık, şirket içinde yaratıcılığı ve inovasyonu teşvik eder.
- Empati ve İşbirliği: Kapsayıcı bir çalışma ortamı, çalışanlar arasında empati ve işbirliğini güçlendirir. Farklılıklara saygı duyan bir ortam, daha pozitif ve verimli bir çalışma atmosferi yaratır.
- Daha Güçlü Takım Ruhu: Çeşitlilik ve kapsayıcılık, takım ruhunu güçlendirir ve çalışanların birbirlerine destek olmalarını teşvik eder.
5. Devlet Desteklerinden Yararlanma İmkanı:
Engelli istihdam teşviki, şirketlere sadece mali avantajlar sunmakla kalmaz, aynı zamanda devletin sunduğu diğer desteklerden yararlanma imkanı da sağlar.
- Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri: Devlet, engelli personel istihdam eden şirketlere eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunar. Bu hizmetler, şirketlerin engelli personel istihdam sürecini daha etkin yönetmelerine yardımcı olur.
- Proje Destekleri: Engelli istihdamını artırmaya yönelik projeler geliştiren şirketler, devletin çeşitli proje destek programlarından yararlanabilirler.
- Teşviklere Erişim Kolaylığı: Engelli istihdam teşviki, diğer bazı teşvik programlarına erişimi kolaylaştırır veya öncelik sağlar.
Engelli İstihdam Teşvikinden Nasıl Yararlanılır?
Engelli istihdam teşvikinden yararlanmak için şirketlerin belirli şartları sağlaması ve başvuru süreçlerini takip etmesi gerekmektedir. Genel olarak izlenmesi gereken adımlar şunlardır:
- Engelli Personel İstihdam Etme: Öncelikle ilgili mevzuatta belirtilen oranlarda veya daha fazla engelli personel istihdam etmek gereklidir.
- SGK’ya Başvuru: Engelli personel istihdamının ardından Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) teşvik başvurusunda bulunulur. Başvuru için gerekli belgeler ve süreçler SGK tarafından belirlenir.
- Gerekli Belgeleri Hazırlama: Başvuru için genellikle engelli personelin raporu, iş sözleşmesi, SGK işyeri bildirgesi gibi belgeler gereklidir.
- Başvuruyu Takip Etme: Başvuru süreci tamamlandıktan sonra SGK tarafından değerlendirme yapılır ve teşvikin onaylanması durumunda şirket, teşvikten yararlanmaya başlar.
Önemli Not: Teşvik şartları ve başvuru süreçleri zaman zaman değişebilir. Bu nedenle, güncel bilgileri SGK’nın resmi web sitesinden veya ilgili birimlerinden öğrenmek önemlidir.
Sonuç
Engelli istihdam teşviki, hem engelli vatandaşlarımızın iş hayatına katılımını destekleyen hem de şirketlere önemli avantajlar sağlayan değerli bir uygulamadır.
Şirketler, bu teşvikten yararlanarak hem sosyal sorumluluklarını yerine getirebilir hem de maliyetlerini düşürerek rekabet güçlerini artırabilirler. Daha önemlisi, engelli istihdamı ile daha çeşitli, kapsayıcı ve pozitif bir çalışma ortamı yaratarak uzun vadede şirket kültürünü güçlendirebilirler.
Eğer siz de şirketinizde engelli istihdamını artırmayı ve bu teşvikten yararlanmayı düşünüyorsanız, SGK ile iletişime geçerek detaylı bilgi alabilir ve başvuru sürecini başlatabilirsiniz. Unutmayın, engelli istihdamı sadece bir yasal zorunluluk değil, aynı zamanda şirketiniz için değerli bir yatırım ve topluma karşı önemli bir sorumluluktur.
